Thursday, November 13, 2014

တုန္႔ၿပန္ခ်င္စိတ္ ေလးကို ေမ႕လိုက္ပါ

မခံခ်င္တဲ့စိတ္၊ တုန္႔ၿပန္ခ်င္တဲ့စိတ္ဟာ လူတိုင္းလူတိုင္းမွာ ရွိတယ္။ ကိုယ့္ကို အၿပဳသေဘာနဲ႔မဟုတ္ပဲ တမင္တကာ အၿပစ္ရွာေၿပာေနရင္၊ ကိုယ့္ကို လိုက္ကဲ့ရဲ့ေနရင္ တုန္႔ၿပန္ခ်င္တယ္ေနာ္။ မဟုတ္တာလာေၿပာရင္ ပိုလို႔ေတာင္ မခံခ်င္စိတ္ၿဖစ္ၿပီး ပုိတုန္႔ၿပန္ခ်င္ေနတယ္။

စိတ္ကခိုင္းတယ္ မင္းၿပန္ေၿပာလိုက္၊ မင္းကို ဒီလိုလာေၿပာေနတယ္၊ ၿငိမ္ခံေနမွာလား၊ ၿငိမ္ခံမေနနဲ႔ ေၿပာပစ္လိုက္ လုပ္ပစ္လိုက္လို႔ တိုက္တြန္းတယ္။ မာနတရားက ထပ္ဦးစီးရင္ သူလိုလူကမ်ား ‘ငါ့’ကို လာေၿပာေနတယ္။ သူကဘယ္ေလာက္ေကာင္းေန မွန္ေနလို႔လဲ? ဘယ္ေလာက္ ေတာ္ေန တတ္ေနလို႔လဲ? ဘယ္ေလာက္သိေနတာမို႔လဲ? ေၿပာပလိုက္စမ္းပါ ၿပန္တုန္႔ၿပန္လိုက္လို႔ တိုက္တြန္းတယ္။

ပညာဗဟုသုတ ဦးစီးတဲ့ အသိဥာဏ္က တားတတ္တယ္။ မင္း ၿပန္လုပ္စရာ မလိုပါဘူးကြာ။ မင္းၿပန္ေၿပာစရာ မလိုပါဘူး။ သည္းခံတယ္ဆိုတာ ဘုရားၾကိဳက္တဲ့ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ရဲ့အား။ ဒီလိုလူမ်ိဳးကို ဒီလိုနည္းနဲ႔ တုန္႔ၿပန္စရာ မလိုပါဘူးကြာ။ မင္းသည္းခံလိုက္ပါ။ ေဒါသထြက္ေနသူကို ၿပန္ေဒါသထြက္တာဟာ ပထမေဒါသထြက္သူထက္ မိုက္မဲတယ္တဲ့။ မင္းေဒါသမထြက္နဲ႔.. သည္းခံလိုက္။ သည္းခံလိုက္။ မဟုတ္တာကို မဟုတ္တာနဲ႔ ၿပန္တုန္႔ၿပန္စရာ မလိုဘူး။ သူၿဖစ္ေစခ်င္တဲ့အတိုင္း စိတ္တိုေနရမွာလား? စိတ္ထဲထားမေနပါနဲ႔။ ဒီေလာက္အေရးမၾကီးပါဘူး။ သူကဲ့ရဲ့တယ္ဆိုတာ တဒဂၤေလးပါ။ ကဲရဲ့တယ္ဆိုတာ လူဖ်င္းလူညံ့ေတြ လုပ္တတ္တဲ့အလုပ္။ သည္းခံတယ္ဆိုတာ သူေတာ္ေကာင္းေတြၾကိဳက္တဲ့ အလုပ္။ ဘုရားၾကိဳက္တဲ့အလုပ္။
သူေတာ္ေကာင္းေတြ ခ်ီးမြမ္းမယ့္အလုပ္ကိုပဲ လုပ္ပါ။ တုန္႔ၿပန္မေနပါနဲ႔ကြာ…။ ဒီေလာက္ မလိုအပ္ပါဘူး။

ဒီလို အားၿပိဳင္ေနတဲ့အခါ….
သူေတာ္ေကာင္းေတြ ခ်ီးမြမ္းမယ့္အလုပ္ကိုပဲ ေရြးၿပီး လုပ္လိုက္ပါ။
စိတ္ထဲကေန “တိုးတိုးေလးေၿပာေနပါ.. သည္းခံတယ္ဆိုတာ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ရဲ့အားတဲ့” “သည္းခံတယ္ဆိုတာ သူေတာ္ေကာင္းေတြ ခ်ီးမြမ္းမယ့္အလုပ္”လို႔…. ဒီလိုဆို သူမ်ား လိုက္ကဲ့ရဲ့ေနလည္း စိတ္ခ်မ္းသာသြားလိမ့္မယ္။ ပါရမီလည္း ၿဖစ္သြားတယ္။
ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ယံုၾကည္မွဳ၊ ရင့္က်က္မွဳ၊ ေလးစားမွဳ တိုးလာတယ္။ တကယ္ဆို သူမ်ားေတြက ကိုယ့္ကို (အၿပဳသေဘာမေဆာင္ဘဲ) အၿပစ္ေၿပာတာေတြဟာ ကိုယ့္ကို ရင့္က်က္လာေအာင္ သည္းခံတတ္လာေအာင္ လုပ္ေပးေနတယ္။

ဒီလို တုန္႔ၿပန္ခ်င္တဲ့စိတ္ေၾကာင့္ ကိုယ့္အမွားပဲ ၿဖစ္သြားတတ္တယ္ဆိုတာ သတိရပါ။ ကိုယ္က မွန္ေနေသာ္လည္းပဲ ၿပန္တုန္႔ၿပန္ခ်င္တဲ့စိတ္၊ မခံခ်င္တဲ့စိတ္ေၾကာင့္ သူ႔အမွားဟာ ကိုယ့္အမွားၿဖစ္သြားတတ္တယ္။ ကိုယ္က မခံခ်င္စိတ္နဲ႔ လြဲမွားတဲ့နည္းနဲ႔ တုန္႔ၿပန္လိုက္ရင္ သူမ်ားမေကာင္းတာ အေၾကာင္းၿပဳၿပီး ကိုယ္ပါမေကာင္းတဲ့သူၿဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနတာပဲ။ ဒီေလာက္မလိုအပ္ပါဘူး။

လူတိုင္းနီးပါး.. ကိုယ့္အေပၚအရင္လာစၿပီး ခနဲ႔တာလိုလို ကဲ့ရဲ့တာလိုလို လုပ္တာမ်ိဳးေတြကို ၿပန္တုန္႔ၿပန္ခဲ့ဖူးပါလိမ့္မယ္။ လုပ္ခဲ့ဖူးပါလိမ့္မယ္..။ ကြ်န္ေတာ္လည္း လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ ဘယ္ၿငိမ္ေနပါ့မလဲ လုပ္ခဲ့ဖူးတာေပါ့။ သူမ်ားကို ပ်က္စီးသြားပါေစ ဆိုတာမ်ိဳးေတာ့ မလုပ္ဖူးခဲ့ပါ။ အရင္လာစၿပီး ခနဲ႔တာလိုလို ရႊဲ့တာလိုလို ေၿပာတာဆိုတာမ်ိဳးေတြကို အၿငိမ္မေနဘူး။ ၿပန္တုန္႔ၿပန္ခ်င္တယ္။ ၿပန္တုန္႔ၿပန္ခဲ့ဖူးတယ္။ အၾကိမ္ၾကိမ္ပဲဗ်။

ဒါဆို..... တုန္႔ၿပန္လိုက္ပါၿပီ…။
ဘာၿပန္ရသလဲ? ဘာအဖတ္တင္လဲ?
ဒီလိုလုပ္လိုက္လို႔ ကိုယ့္အတြက္ ဘာက်န္သြားသလဲ? ဘာအက်ိဳးရွိလဲ?
ကိုယ့္အတြက္ေကာ အက်ိဳးရွိသြားလား? သူ႔အတြက္ေကာ အက်ိဳးရွိသြားလား?
ရန္ၿငိဳးရန္စပဲ အဖက္တင္တယ္။ ရန္ၿငိဳးရန္စပဲ က်န္တယ္။ အလဟသ ကိုယ့္စိတ္ဓါတ္အင္အားေတြ အခ်ိန္ေတြ ၿဖဳန္းပစ္လိုက္တာပဲ အဖတ္တင္တယ္။ သူေၿပာ ကိုယ္ေၿပာနဲ႔ စိတ္အညစ္အေၾကးမ်ားတာပဲ အဖတ္တင္တယ္။ စိတ္ထားလည္း ၾကီးမလာဘူး။ ေဒါသပဲၾကီးလာေစတယ္။ ေဒါသၾကီးေတာ့ အကုသိုလ္သာ ၾကီးေစတယ္။ တကယ္တမ္း အေရးၾကီးလွတဲ့ တန္ဖိုးရွိတဲ့ ကိုယ့္ရဲ့စိတ္ဓါတ္အင္အားေတြ ၿဖဳန္းပစ္လိုက္တာကို သိပ္ႏွေၿမာတာပဲ။ ဒီလိုၿပန္တုန္႔ၿပန္ေနတာမ်ိဳးနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ့စိတ္ဓါတ္အင္အားကို မၿဖဳန္းပစ္ခ်င္ပါနဲ႔။ သူက သိပ္တန္ဖိုးရွိတယ္။ မၿဖဳန္းမိပါေစနဲ႔။

တုန္႔ၿပန္ခ်င္စိတ္ေတြနဲေအာင္ ဘာလုပ္ရမလဲ? လို႔ဆိုရင္…. ဆရာေတာ္ဦးေဇာတိက စာအုပ္ေတြကို အခ်ိန္ေပးၿပီးေတာ့ ဖတ္ပါ။ ကိုယ့္အတြက္ အခုေရာ ေနာင္ပါ၊ ပစၥဳပၸန္ေရာ သံသရာပါအက်ိဳးရွိေစတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ဆရာေတာ္ဦးေဇာတိက စာအုပ္ေတြဖတ္ၿပီး တုန္႔ၿပန္ခ်င္စိတ္ေတြ နဲလာတယ္။ ငယ္တုန္းကလို မတုန္႔ၿပန္ခ်င္ေတာ့ဘူး။ ဒါေတာင္ အရွိန္မကုန္ေသးဘူး။ မထင္ရင္ မထင္သလို တုန္႔ၿပန္ခ်င္ေနတုန္းပဲ။ အထက္ပါနည္းနဲ႔ ထိန္းေနဆဲပါ။

သူတုန္႔ၿပန္ ကိုယ္တုန္႔ၿပန္နဲ႔ ရန္ၿငိဳးရန္စ တိုးေစတယ္။ တုန္႔ၿပန္ခ်င္စိတ္ဟာ ကိုယ့္စိတ္ အင္အားနဲေသးတယ္ဆိုတာကို ၿပေနတယ္။ အင္အားၾကီးတဲ့သူရဲ့စိတ္ဟာ သည္းခံႏိုင္သြားၿပီ။ ခံႏိုင္ရည္ရွိသြားၿပီ။ စိတ္အား ေသးတဲ့သူက်ေတာ့လည္း သူမ်ားကို လုိက္မေကာင္းေၿပာေနရမွ၊ လိုက္အၿပစ္ေၿပာေနမွ၊ သူမ်ားစိတ္ထဲ ကသိကေအာက္ၿဖစ္သြားမွ၊ သူမ်ားစိတ္ဆင္းရဲ စိတ္ညစ္ေနမွ သူ႔ခမ်ာ ေနသာထိုင္သာ ရွိရွာတယ္။ ဒီလိုလုပ္ေနရမွ အရသာရွိတယ္လို႔ အထင္ေရာက္ေနတယ္။ သူ႔ေၿပာလိုက္ လုပ္လိုက္လို႔ တစ္ဖက္သားဂုဏ္သိကၡာက်သြားတယ္လို႔ ထင္ေနမွ ေနသာထိုင္သာ ရွိရွာတယ္။ သူမ်ားက် မက်ေတာ့ မေသခ်ာဘူး ကိုယ္အရင္ပူေလာင္ရတယ္ဆိုတာ မသိရွာဘူး။ ဒါလည္း သူ႔ရဲ့စိတ္အင္အားေတြကို ၿဖဳန္းေနတာပဲ။ ေကာင္းတဲ့ဘက္မွာ အသံုးမခ်ႏိုင္ပဲ တစ္ဖက္သားကို လိုက္ေၿပာဖို႔ပဲ အခ်ိန္ေပးေနရရွာတယ္။ ေကာင္းတဲ့ဘက္မွာ အသံုးခ်တတ္ရင္ အက်ိဳးေတာ္ေတာ္ရွိမွာပဲ။

ကိုယ္ကလည္း တစ္ဖက္သားကို အၿပဳသေဘာနဲ႔မဟုတ္ပဲ အပ်က္သေဘာနဲ႔ မေၿပာမိ၊ မဆိုမိေအာင္ ေစာင့္ထိန္္းပါ။ ေၿပာခ်င္ဆိုခ်င္ တုန္႔ၿပန္ခ်င္တဲ့ စိတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ပါ။ အသိဥာဏ္မဦးစီးပဲ စိတ္အတိုင္းသာ လႊတ္ထားရင္ အကုသိုလ္ေတြ ဝင္ခ်င္တိုင္းဝင္နဲ႔ ကိုယ့္ဘဝလမ္းလည္း အဆင္ေၿပမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဘဝလမ္းကို အဆင္ေၿပေၿပေနခ်င္ရင္ ေစာင့္စည္းႏိုင္မွ ၿဖစ္မယ္။ မေစာင့္စည္းခဲ့လို႔ပဲ အဆင္မေၿပခဲ့တာေတြ မ်ားၿပီ။ မထိန္းခ်ဳပ္လို႔ပဲ ၿပႆနာၿဖစ္တာေတြ မ်ားၿပီ။ တုန္႔ၿပန္ခ်င္တဲ့ စိတ္ေၾကာင့္ပဲ ရန္ၿငိဳးရန္စေတြ မ်ားခဲ့ၿပီ။ တဒဂၤ တုန္႔ၿပန္ခ်င္တဲ့စိတ္ကို မထိန္းခ်ဳပ္တတ္လို႔ စိတ္ရွဳတ္ရတာလည္း မ်ားၿပီ။ စိတ္မညစ္သင့္ပဲ ညစ္ရတာမ်ားၿပီ။ စိတ္ခ်မ္းသာရမယ့္ စိတ္ခ်မ္းသာမွဳေတြ ဆံုးရွံဳးတာမ်ားၿပီ။

ေနာက္ထပ္ အဆင္ေၿပေၿပ ေနသြားခ်င္တယ္ဆိုရင္ ထိန္းခ်ဳပ္တတ္မွ ၿဖစ္ေတာ့မယ္။
ကိုယ့္ရဲ့စိတ္ဓါတ္အင္အားေတြကို မၿဖဳန္းတီးပဲ အက်ိဳးရွိေစခ်င္ရင္..
ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ယံုၾကည္မွဳ ေလးစားမွဳတိုးၿပီး တန္ဖိုးရွိေစခ်င္ရင္..
ကိုယ့္စိတ္ထားေတြ ၿမင့္လာေစခ်င္ရင္..
တုန္႔ၿပန္ခ်င္တဲ့စိတ္ေတြကို ထိန္းမွၿဖစ္ေတာ့မယ္။

ႏွလံုးသားအာဟာရ   မွ ကူးယူပါသည္။

Monday, November 10, 2014

ၾကြက္သားလႈပ္ျခင္းအတြက္

Muscle twitch ၾကြက္သားလႈပ္ျခင္း

Muscle twitch
1. ဆရာရွင့္ က်မအသက္ ၃၁ ပါ။ အိမ္ေထာင္မရွိ။ အခုတေလာ မ်က္နွာၾကြက္သားေတြ အဆက္မျပတ္လွုပ္ေနလို႔။ တခါတေလ ေခါင္းတျခမ္းကိုက္တယ္။ နွလံုးခုန္ျမန္ျပီး ဒူးေတြတုန္တယ္။ အဲ့တာေလျဖတ္တဲ့လကၡဏာလားဆရာ။ဘယ္လုိလုပ္ရမလည္းရွင့္။
2. ကြ်န္ေတာ့အမ်ိဳးသမီး အသက္၄၁ႏွစ္၊ ဘယ္ဘက္ မ်က္ႏွာျခမ္းက တြန္႔တြန္႔ေနတာၾကာပါၿပီ။ ဆရာေျပာျပတဲ့ အထက္ကအဆင့္ထိေတာ့ မျဖစ္ေသးပါ။ အမ်ိဳးသမီးက ေပါင္ ၁၄ဝ၊ အရပ္ ၅ ေပ ၂ လက္မပါ။ ဝပါတယ္။ ဆရာဝန္နဲ႔ျပေတာ့ Reju Nuron ဆိုတဲ့ Methylcobalamin and Alpha Lipoic Acid Capsules ကို ညအိပ္ရာဝင္ ေသာက္ရပါတယ္။ အၾကာႀကီးေသာက္ဖို႔ ၫြန္ပါတယ္။ အေတာ္ေလးသက္သာပါတယ္။ ေပ်ာက္ေတာ့ အ႐ွင္း မေပ်ာက္ေသးပါ။ ဆက္လက္ေသာက္သြားရမွာလား။ ဆရာ၏အၾကံျပဳခ်က္ကေလးမ်ား ေျပာၾကားေပးပါ။

စိတ္ကေနခိုင္းလို႔ လႈပ္တာမဟုတ္ဘဲ Muscle twitch ၾကြက္သားလႈပ္တာကို ေဆးစာနဲ႔ Fasciculation ေခၚတယ္။ အေပၚယံအေရျပားမွာျဖစ္တာ (ျမင္ရတယ္) နဲ႔ အတြင္းပိုင္းမွာျဖစ္တာလို႔ရွိတယ္။ Motor tics ၾကြက္သား ဆတ္ကနဲ လႈပ္တာလိုဘဲ Vocal tics အသံမွာျဖစ္တာလဲရွိတယ္။ ကေလး ၂၅% မွာ အနည္းနဲ႔အမ်ားျဖစ္ၾကတယ္။ စိတ္ဖိအားမ်ားတာ၊ အိပ္ေရးပ်က္တာကေနျဖစ္ၾကရွားတယ္။ ၾကြက္သားလႈတ္တာ ဆက္တိုက္ဆက္တိုက္ စိတ္ကေနမခိုင္ဘဲလႈပ္တာမ်ိဳးျဖစ္တယ္။
ၾကြက္သားလႈတ္တာ ျဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းေတြက မ်ားတယ္။ အမ်ားစုဟာ စိုးရိမ္စရာမရွိတာေတြ ျဖစ္တယ္။
• Poliomyelitis ပိုလီယိုေရာဂါ၊ Neuromyotonia နဲ႔ Spinal muscular atrophies (SMA) ေရာဂါေတြကေန ျဖစ္တယ္။
• Acetylcholinesterase inhibitors ပါတဲ့ Myasthenia gravis ေခၚတဲ့ ၾကြက္သားေရာဂါအတြက္ေပးတဲ့ ေဆးကေနလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Organophosphate poisoning အင္းဆက္သတ္ေဆး အဆိပ္သင့္ရင္လဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Valium ေဗလီယမ္လို စိတ္ျငိမ္ေဆးျဖစ္ရာကေနလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Magnesium deficiency (မက္ဂနီဆီယမ္) ဓါတ္နည္းလို႔လဲျဖစ္ႏိုင္တယ္။
• Rabies ေခြးရုးျပန္ေရာဂါကေနလဲျဖစ္တယ္။
• Anticholinergic drugs ဗိုက္နာသက္သာေဆးေတြ၊
• Diphenhydramine (Benadryl, Dimedrol, Daedalon and Nytol) အင္တီဟစ္တမင္းေဆးေတြ၊
• Dimenhydrinate (Dramamine, Driminate, Gravol, Gravamin, Vomex, and Vertirosan) ကားမူး၊ အအန္ေပ်ာက္ေဆးေတြ၊
• Caffeine, Pseudoephedrine (Sudafed), Amphetamines လို စိတ္ႏိုးၾကားေစတာေတြ၊
• Salbutamol (Proventil, Combivent, Ventolin) ပန္းနာေဆးေတြ၊
ကုသတာမွာ ျဖစ္ေစတာကိုသိရင္ ကုေပးရမယ္။ ဥပမာ Magnesium နည္းသူကို မက္ဂနီဆီယမ္ေပးရတယ္။ မက္မုန္သီ၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ ဟင္းႏုႏြယ္ရြက္ေတြမွာပါတယ္။ Magnesium supplements ေဆးလဲေသာက္ႏိုင္တယ္။ မ်ားရင္လဲ မေကာင္းပါ။ ဝမ္းေလွ်ာမယ္။ Milk of Magnesia ဝမ္းေပ်ာ့ေဆးေသာက္ရသူေတြ သတိထားရမယ္။ လိပ္ေခါင္းအတြက္ ေပးတယ္။
Benign fasciculation syndrome (BFS) ေခၚတဲ့ ၾကြက္သားလႈပ္ေရာဂါလဲရွိတယ္။
• အမ်ားအားျဖင့္ မ်က္ခြံ၊ လက္နဲ႔ ေျခေထာက္မွာျဖစ္တယ္။ လွ်ာမွာလဲျဖစ္တတ္ေသးတယ္။
• နားေနရင္းလဲျဖစ္တယ္။ ပင္ပန္းလို႔၊ စိုးရိမ္စိတ္မ်ားလို႔၊ ၾကြက္သားေတြနာလို႔ကေနလဲျဖစ္တယ္။
• Electromyography (EMG) နည္းနဲ႔ေရာဂါရွာတယ္။
• စိုးရိမ္စိတ္မ်ားသူေတြကို beta-blockers နဲ႔ anti-seizure drugs ေဆးေတြေပးႏိုင္တယ္။
• ပဌမေမးခြန္းေမးသူအတြက္ beta-blockers (Propranolol 20-40 mg) သင့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဆးစစ္ခ်က္ေတြကိုပါ ၾကည့္ရအံုးမယ္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြ မွ ကူးယူပါသည္။